De mazelen zijn opnieuw in opmars. In verschillende landen, waaronder België, worden er steeds meer besmettingen vastgesteld. Dat is zorgwekkend, want hoewel mazelen vaak als een kinderziekte worden gezien, kan het ernstige gevolgen hebben voor mensen van alle leeftijden. In dit artikel leggen we uit wat mazelen zijn, hoe je ze krijgt, wie risico loopt en waarom bescherming belangrijk blijft.
Wat zijn mazelen?
Mazelen (of morbilli) zijn een erg besmettelijke virusinfectie veroorzaakt door het mazelenvirus. De ziekte begint meestal met griepachtige symptomen: koorts, hoesten, een loopneus en rode, tranende ogen. Enkele dagen later volgt de typische huiduitslag: rode vlekken die meestal in het gezicht beginnen en zich daarna verspreiden over het hele lichaam.
Hoe raak je besmet?
Mazelen verspreiden zich via de lucht – door hoesten, niezen of zelfs praten. Het virus zit in kleine druppeltjes speeksel die lange tijd in de lucht kunnen blijven hangen. Iemand hoeft dus niet rechtstreeks contact te hebben gehad met een besmet persoon om zelf ziek te worden. Eén persoon met mazelen kan 15 tot 20 anderen besmetten die niet beschermd zijn.
Wie loopt risico?
Iedereen die niet gevaccineerd is of de ziekte nog niet heeft doorgemaakt, kan mazelen krijgen. Vooral jonge kinderen, zwangere vrouwen en mensen met een verzwakt immuunsysteem lopen risico op complicaties. In België zijn de meeste kinderen gevaccineerd via het basisvaccinatieschema, maar er zijn nog altijd groepen waar de vaccinatiegraad te laag ligt. Ook volwassenen die in hun kindertijd geen vaccin kregen, kunnen kwetsbaar zijn.
Wat zijn de gevolgen?
Mazelen zijn geen onschuldige ziekte. Bij één op de tien mensen treden complicaties op, zoals oorontstekingen, longontsteking of diarree. In zeldzame gevallen kan de infectie leiden tot een hersenontsteking, met blijvende schade of zelfs overlijden tot gevolg. Voor jonge kinderen onder de vijf en volwassenen boven de twintig is het risico op ernstige complicaties het grootst.
Waarom nu deze uitbraak?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt al langer voor een wereldwijde terugkeer van mazelen. Tijdens de coronapandemie zijn veel vaccinaties uitgesteld of overgeslagen. In België zijn er recent opnieuw besmettingen vastgesteld in regio’s waar de vaccinatiegraad onder de 95% ligt – het minimum dat nodig is om groepsimmuniteit te garanderen.
Wat kan je doen?
- 1. Vaccinatie is de beste bescherming.
In België wordt het mazelenvaccin (de MBR-prik, tegen mazelen, bof en rubella) gratis toegediend aan kinderen op 12 maanden en opnieuw op 9 jaar. Volwassenen die niet gevaccineerd zijn of twijfelen, kunnen zich ook nog laten vaccineren. Vraag gerust advies in de apotheek of bij je arts. - 2. Let op symptomen.
Koorts, verkoudheidsklachten en uitslag? Zeker als je niet (volledig) gevaccineerd bent, neem dan contact op met je arts en vermijd contact met anderen om verspreiding te voorkomen.
3. Verspreid correcte informatie.
Mazelen zijn ernstig én te voorkomen. Door betrouwbare informatie te delen, help je anderen beschermen – vooral de kwetsbaren die zelf niet gevaccineerd kunnen worden.